متکدیان شیک شده اند!

 تجربه مسئولان دخیل در امر ساماندهى متکدیان نشان مى دهد که از دلایل رشد تکدى گرى در جامعه و موفق نبودن طرح هایى همچون ساماندهى متکدیان  کمک مردم به نیازمندان غیر واقعى است. این امر سبب شده گونه اى جدید از تکدى گرى در جامعه شکل بگیرد که کارشناسان از آن به عنوان «تکدى گرى نوین» نام مى برند.

طرح ساماندهى متکدیان براساس مصوبه شوراى عالى ادارى کشور از سال 81 به طور جدى از سوى نهادهاى ذى ربط که مهم ترین آن شهردارى، نیروى انتظامى، وزارت کشور، سازمان بهزیستى، کمیته امداد و وزارت کار و امور اجتماعى است اجرایى شد. براساس این قانون سازمان بهزیستى متولى تحویل گرفتن، نگهدارى، آموزش و حمایت متکدیان، کمیته امداد متولى حمایت و هدایت متکدیان، وزارت کار و امور اجتماعى متولى آموزش رایگان و تأمین شغل آنان، نیروى انتظامى مسئول جمع کردن آنان از سطح شهر و شهردارى مسئول کمک به نیروى انتظامى و ایجاد سازو کارهاى لازم براى متکدیان بى خانمان است.

این قانون در حالى هر سال در کشور به طور مقطعى اجرا مى شود که هم اکنون شاهد وجود بسیارى از متکدیان بر سر چهار راه ها، خیابان ها، ایستگاه هاى مترو و پایانه هاى مسافربرى هستیم. امروزه چشمانمان به دیدن انواع متکدیان عادت کرده است ضمن این که در این سال ها شیوه تکدى گرى از حالت سنتى خود فاصله گرفته و به حالت نوین درآمده است؛ افرادى با پوشیدن لباس هاى مرتب و منظم گونه اى جدید از تکدى گرى را در سطح شهر رواج داده اند. به گفته کارشناسان کمک هاى مردم به افراد مختلف سبب شده است که انواع تکدى گرى در شهر رواج پیدا کند. طبق آمارهاى شهردارى تهران در سال ،85 فقط 7 درصد از مجموع 5  هزار و 43 متکدى جمع آورى شده در شهر تهران نیازمند واقعى بوده و بیش از 93 درصد آنان، افراد حرفه اى و شیاد بوده اند. از این تعداد 49  درصد سابقه کیفرى داشته اند و 16 درصد مددجوى سازمان بهزیستى و7  درصد اتباع بیگانه بوده اند. براساس این آمار، 39 درصد متکدیان جمع آورى شده بیسوادند.

تا وقتى مردم به متکدیان کمک مى کنند این مشکل حل نخواهد شد

معاون اجتماعى شهردارى تهران درباره گونه هاى جدید تکدى گرى در شهر و علت آن مى گوید: بسیارى از متکدیان جمع آورى شده مهاجرند. این افراد در کلانشهرهایى مانند تهران دیگر نگران شناخته شدن از سوى آشنایان و فامیل نیستند. به عبارتى گسسته شدن از جامعه، خانواده و شهر به این افراد اجازه مى دهد بدون نگرانى از شناسایى چهره دست به تکدى گرى بزنند. بسیارى ازاین افراد هم براى کار به شهر مى آیند و اگر کارى پیدا نکنند اقدام به تکدى گرى مى کنند. این گروه انواع تکدى گرى را در شهر رواج داده اند.

احمد نوریان با اشاره به این که از نیمه دوم شهریور ماه تاکنون ساماندهى متکدیان آغاز شده است و نیروى انتظامى با متکدیانى که به شیوه نوین هم تکدى گرى مى کنند بر خورد خواهد کرد، مى گوید: در حال حاضر نقاط حضور متکدیان شناسایى شده است و مسئولان دخیل در امر ساماندهى متکدیان به آنان تفهیم کرده اند که اقدام آنان جرم محسوب مى شود و اگر نیازمند واقعى هستند ما آنان را به کمیته امداد معرفى خواهیم کرد. اما با توجه به درآمد بالاى تکدى گرى، آنان حاضر نمى شوند مستمرى بگیر بهزیستى یا کمیته امداد باشند. متأسفانه تا زمانى که مردم به افراد متکدى کمک مى کنند، هیچ وقت معضل متکدیان در کشور حل نخواهد شد.

نوریان به اقدام هاى دستگاه هاى گوناگون در امر ساماندهى متکدیان اشاره مى کند و مى گوید: «شهردارى با همکارى دستگاه هاى گوناگون اقدام هاى پیگیرانه و پیشگیرانه انجام مى دهد تا زمینه آسیب اجتماعى تکدى گرى در جامعه کاهش یابد. نیروى انتظامى با همکارى شهردارى، متکدیان را از سطح شهر جمع مى کند و آنان وارد مراکز مخصوص شهردارى مى شوند. در آنجا با همکارى تیم کارشناسان، افراد نیازمند، حرفه اى و شیاد شناسایى و به ارگان هاى مربوطه سپرده مى شوند. البته در طرح امسال بیشتر روى کاریابى آنان تأکید شده است و مشکل بیکارى افرادى که مستحق باشند، با همکارى وزارت کار برطرف مى شود.

به گفته نوریان در سال گذشته بیش از 3 میلیارد تومان براى جمع آ ورى متکدیان از سطح شهر هزینه شد و امسال بودجه آسیب ها در شهردارى 50 درصد افزایش داشته است.

متکدیان شیک شده اند!

برابر ماده 712 و 713 قانون مجازات اسلامى، تکدى گرى جرم محسوب مى شود و افرادى که تکدى گرى یا کلاشى را پیشه خود قرار داده باشند و از این راه امرار معاش کنند، به حبس یک تا 3 ماه محکوم خواهند شد و چنانچه با وجود توان مالى، تکدى گرى کنند تمام اموال آنها مصادره خواهد شد. البته با توجه به شیوه جدید تکدى گرى در تهران جمع آورى متکدیانى که با ظاهرى شیک به تکدى گرى مى پردازند نیز در دستور کار قرار گرفته است.

مدیرکل بهزیستى استان تهران در این باره مى گوید: آنچه ظاهر شهر نشان مى دهد این است که تعداد متکدیان در تهران بسیار کم شده اما در واقع رویکرد آنان به تکدى گرى تغییر کرده است. متکدیان براى مصونیت در برابر مأموران شهردارى و نیروى انتظامى به روش هاى جدید گدایى روى آورده اند و با چهره اى شیک یا به صورت دستفروش در سطح شهر ظاهر مى شوند. نیروى انتظامى برخورد با این افراد را هم به طور جدى در برنامه هاى خود دارد.

دکتر محمد نفریه با اشاره به این که سودآورى و درآمد بالا عامل گرایش عده اى از افراد به تکدى گرى شده است، مى گوید: درآمد حاصل از گدایى از متوسط درآمد یک کارمند فعال در جامعه بالاتر است و عده اى از این افراد تحمل کار با حقوق پائین را ندارند، در نتیجه آسان ترین شیوه را براى کسب درآمد پیش مى گیرند. البته بهترین راه براى کنترل این پدیده این است که مردم به هیچ عنوان به متکدیان در سطح شهر کمک نکنند و ساماندهى و حمایت از نیازمندان را به سازمان ها و ارگان هاى متولى واگذار کنند.

وى با تأکید بر این که در حوزه فعالیت بهزیستى، درباره نگهدارى متکدیان هیچ لفظى تعریف نشده است، مى گوید: مدیریت کلى جمع آورى متکدیان با استاندارى تهران است و بهزیستى تنها به افراد گروه هدف خود که شامل بیماران روانى مزمن، سالمندان، کودکان یا زنان بى خانمان اند خدمات ارائه مى کند. متکدیان گروه هدف بهزیستى به مراکز خصوصى تحت نظارت سازمان فرستاده مى شوند. آنانى که نیازمند نگهدارى هستند زیر پوشش سازمان قرار خواهند گرفت و براى افرادى که نیازمند شغل اند شرایط اشتغال فراهم خواهد شد.

وى تأکید مى کند: دستگاه هاى مختلف در امر ساماندهى متکدیان اقدام هاى خود را انجام مى دهند و ما به هیچ عنوان قبول نداریم که تعداد متکدیان در سطح شهر بیشتر شده است.

اشتغال، تنها مشکل متکدیان

در این باره که چرا طرح ساماندهى متکدیان با موفقیت اجرا نمى شود، «رفعت بیات» نماینده مجلس شوراى اسلامى این گونه توضیح مى دهد: مسئولان اجرایى باید به صورت کلان به بحث ساماندهى متکدیان نگاه کنند، ما با طرح هاى مقطعى و زودگذر نمى توانیم این بحث را کنترل کنیم. متأسفانه مسئولان دخیل در امر ساماندهى متکدیان درباره اشتغال آنان تصمیم جدى نگرفته اند. اشتغال تنها موضوعى است که با آن مى توانیم مشکل تکدى گرى در جامعه را کاهش دهیم. به ویژه در شهرستان ها و روستاهاى کشور باید در بخش کشاورزى سرمایه گذارى کنیم که این روند به کندى پیش مى رود.

به گفته بیات، سازوکارهاى حمایتى را در جامعه باید افزایش دهیم. متأسفانه نظام حمایتى قوى درباره نیازمندان وجود ندارد و حتى کسانى که به شیوه هاى جدید تکدى گرى مى کنند نیازمند کار و نظام حمایتى محکم هستند.

منبع: ایران