روزه در بیماری های گوارشی

بسیاری از افراد به دلیل اندکی ناراحتی گوارشی، از روزه‌گرفتن اجتناب می‌کنند، در حالی که با رعایت چند نکته تغذیه‌ای می‌توان این عوارض را به حداقل خود رساند. دکتر مظهری به این افراد توصیه می‌کند مصرف مواد غذایی سرخ کرده، پر از ادویه، روغن و شکر بالا را کنار بگذارند.

به گفته این متخصص تغذیه، از آنجا که در هنگام روزه‌داری، اسیدیته معده بالا می‌رود، مصرف این‌گونه مواد می‌تواند احساس سنگینی در معده، ترش کردن و دیگر مشکلات گوارشی را به همراه داشته باشد. در عوض مواد غذایی حاوی فیبر نظیر میوه ‌‌و ‌‌سبزیجات می‌توانند از تولید بیش از اندازه اسید در معده جلوگیری کنند.

دکتر ناصر ابراهیمی دریانی، فوق تخصص گوارش و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران هم در مورد کسانی که زخم معده و اثنی عشر دارند، چنین می‌گوید: «به هیچ عنوان ثابت نشده گرسنگی باعث ایجاد زخم پپتیک شود؛ گرچه در بیمارانی که زخم فعال دارند یا پیش از این دچار عوارض این زخم‌ها،‌ مانند تنگی و خونریزی از معده و دستگاه گوارش شده‌اند، روزه گرفتن مخاطره‌آمیز خواهد بود و نباید روزه بگیرند.» دکتر دریانی به افرادی که سابقه زخم اثنی عشری دارند که زخم آنها به خوبی ترمیم شده، توصیه می‌کند در سحر یا افطار یک عدد امپرازول یا یک عدد رانیتیدین مصرف کنند و روزه خود را بگیرند.

این عضو هیأت علمی در مورد سوء هاضمه که با عوارضی چون ترش کردن و سوزش پشت جناغ همراه است و همچنین رفلاکس (بازگشت اسید معده به مری) راه‌هایی را پیشنهاد می‌کند که با رعایت آنها به‌راحتی می‌توان روزه داشت: «این افراد باید افطار و سحر کم میل کنند و بلافاصله بعد از افطار به حالت درازکش نخوابند. ضمن اینکه بعد از افطار سیگار نکشند. همچنین افرادی که دچار این مشکلات هستند، باید از خوردن غذاهای پرچرب و ادویه دار، سس (به خصوص سس گوجه و آب گوجه)، مرکبات، شکلات، ترشی ها، قهوه و ... پرهیز کنند.»

مطالعات نشان داده برای کسانی که دچار کولیت و یبوست شدید هستند، بیماری‌ای که با عوارضی چون درد شکمی، احساس دفع (مدفوع شل یا سخت و تکه تکه) و تغییر در دفعات و قوام اجابت مزاج، نفخ زیاد و گاه احساس پری همراه است، گرفتن روزه زیان‌آور است.

افرادی که ناقل هپاتیت B هستند نیز دسته دیگری از بیماران‌ هستند که باید در مورد بی‌خطر بودن روزه توجه لازم را به خرج دهند. دکتر دریانی، درباره این دسته از بیماران هم می‌گوید: «در صورتی که آنزیم‌های کبدی این بیماران بالا نباشد، به عبارتی بافت کبد آنها دچار مشکل نشده باشد، گرفتن روزه منعی ندارد.

اما کسانی که هپاتیت مزمن دارند که به سیروز کبدی منجر شده، نباید روزه بگیرند؛ زیرا کبد قادر به ساخت گلوکز از گلیکوژن نیست و گرسنگی در این افراد باعث می شود قند خونشان به شدت پایین بیاید.»